Als je een erfenis krijgt, ga je ervan uit dat je er materieel beter van wordt. Maar dat is niet altijd zo: aanvaard je een nalatenschap, dan verkrijg je naast de bezittingen ook de schulden van de overledene. Soms komt een nalatenschap uit op een negatief saldo. Het komt ook voor dat op het moment van overlijden niet bekend is of de boedel positief of negatief uitpakt. In beginsel zijn de erfgenamen aansprakelijk voor de schulden van de overledene. Ze kunnen daarvoor zelfs in hun privébezit worden aangesproken. Nu heeft de erfgenaam volgens de wet de keus om zijn positie te bepalen. Hij kan de nalatenschap zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen.
Zuiver aanvaarden
De erfgenamen dragen gezamenlijk de schulden van de overledene. Zuivere aanvaarding vindt plaats door het ondertekenen van een schriftelijke verklaring.
Beneficiair aanvaarden
Als het onduidelijk is of de schulden de waarde van de bezittingen overtreffen, vindt nogal eens beneficiaire aanvaarding plaats. De erfgenamen zijn niet met hun gehele vermogen aansprakelijk voor de schulden van de nalatenschap, maar slechts voor de waarde van de bezittingen van de nalatenschap. Bij beneficiaire aanvaarding moet de nalatenschap in beginsel volgens strikte regels worden afgewikkeld. De erfgenaam moet dan een verklaring afleggen bij de griffie van de rechtbank.
Verwerpen
De erfgenaam verwerpt de erfenis en wordt geacht nooit erfgenaam te zijn geweest. In dat geval komen alle aanspraken op de nalatenschap te vervallen. Het erfdeel gaat dan naar de kinderen van de erfgenaam. Zijn er geen kinderen, dan zijn de volgende erfgenamen aan de beurt. In een testament kun je van deze wettelijke regeling afwijken. Voor verwerping moet de erfgenaam een verklaring afleggen bij de Griffie van de Rechtbank.
Verklaring van erfrecht
Bij overlijden zal vaak een bank of een andere instantie om een verklaring van erfrecht vragen. De notaris maakt zo’n verklaring op en geeft die af nadat hij heeft onderzocht of er een testament is opgemaakt door de overledene, wie de erfgenamen zijn en wie er namens de erfgenamen op mag treden. Als de overledene in zijn testament geen executeur heeft benoemd, wijzen de erfgenamen iemand aan die deze taak op zich neemt. Dit kan een van de erfgenamen zijn maar ook een buitenstaander zoals een notaris.
Als je een erfenis krijgt, moet je daarover belasting betalen. Meer hierover lees je onder erfrechtbelasting.